Planning and environmetal conditions for protection of the area of documented brown coal deposits in the Dolnoslaskie voivodeship
1
Instytut Górnictwa, Politechnika Wrocławska; Instytut Rozwoju Terytorialnego, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego
Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 2014;30(2):117-134
KEYWORDS
ABSTRACT
The need to designate functional areas with respect to strategic mineral deposits, and their inclusion in spatial development plans arising from government documents such as the National Spatial Development Concept 2030, requires the development of delimitation criteria for such areas and an associated analysis of the conditions existing within the boundaries of documented brown coal deposits. The analysis should include a full range of criteria (i.e. geological, mining, spatial, environmental, social, economic, etc.) and needs to be done with methodology that guarantees the most objective assessment. This paper proposes the application of methodology based on the Analytic Hierarchy Process in order to assess the significance of environmental and planning conditions in conflict with the protection and potential development of brown coal deposits. In particular, it is recommended that the aim be to identify both the greatest and the least conflicting conditions and areas. This research, realized using the example of the Lower Silesian brown coal deposits with particular focus on that of Legnica, includes a description of the environmental conditions, an analysis of the designations of the studies of conditions and directions of spatial development in local communes, as well as the coverage of deposit areas with local spatial development plans. It has been found that the most significant environmental and planning conditions influencing the possibility to protect and exploit brown coal deposits are as follows: nature protection areas (weight 0.19), cultural heritage (weight 0.14), built-up areas (weight 0.09), and underground and surface waters (weight 0.09). These results may be used to select areas of the most (co-occurrence of various and significant land use forms) and the least conflicting areas, and further to aid sustainable spatial development policy on all levels of public administration.
METADATA IN OTHER LANGUAGES:
Polish
Planistyczne i środowiskowe uwarunkowania obszaru udokumentowanych złóż węgla brunatnego na przykładzie złóż dolnośląskich
złoża węgla brunatnego, planowanie przestrzenne, wielokryterialna analiza hierarchiczna
Konieczność wyznaczenia obszarów funkcjonalnych strategicznych złóż kopalin i ich uwzględnienia w planach zagospodarowania przestrzennego, wynikająca z dokumentów rządowych takich jak KPZK 2030 powoduje, że niezbędne staje się opracowanie kryteriów delimitacji takich obszarów oraz związane z tym przeprowadzenie analizy uwarunkowań w obszarach udokumentowanych złóż węgla brunatnego, uwzględniających pełen zakres kryteriów (geologicznych, górniczych, przestrzennych, środowiskowych, społecznych oraz gospodarczych i innych) z zastosowaniem metody, która charakteryzowałaby się jak największym obiektywizmem ich oceny. W pracy zaproponowano wykorzystanie metodyki opartej na wielokryterialnej analizie hierarchicznej (Analytic Hierarchy Process – AHP) w celu określenia istotności uwarunkowań środowiskowych i planistycznych w generowaniu konfliktów z ochroną i potencjalną eksploatacją złóż węgla brunatnego. W szczególności w celu wskazania uwarunkowań i obszarów najbardziej i najmniej konfliktowych w granicach udokumentowanych złóż. Badania, poprzedzone charakterystyką uwarunkowań środowiskowych, analizą ustaleń studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz pokrycia obszarów złóż miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego wykonano na przykładzie dolnośląskich złóż węgla brunatnego ze szczególnym uwzględnieniem złoża Legnica. Stwierdzono, że do najistotniejszych uwarunkowań środowiskowych i planistycznych ograniczających możliwość ochrony i eksploatacji złóż węgla brunatnego należą przyrodnicze obszary chronione (waga 0,19), zabytki kultury (waga 0,14), obszary zabudowane (waga 0,09) oraz wody podziemne i powierzchniowe (wagi po ok. 0,09). Rezultaty te mogą posłużyć do wyznaczenia obszarów charakteryzujących się największą (współwystępowanie różnych i najistotniejszych form przeznaczenia terenu) i najmniejszą konfliktowością, a przez to do wspomagania prowadzenia zrównoważonej polityki przestrzennej na wszystkich poziomach administracji publicznej.
REFERENCES (34)
1.
Blachowski, J. 2014. Spatial analysis of the mining and transport of rock minerals (aggregates) in the context of regional development. Environ. Earth Sci. Vol. 71, s. 1327–1338.
2.
Główny Urząd Statystyczny, 2013 – Bank Danych Lokalnych, @ http://www.stat.gov.pl/bdl/app..., dostęp 2013.08.30.
3.
Hyder, Z., 2012. Site Characterization, Sustainability Evaluation and Life Cycle Emissions Assessment of Underground Coal Gasification. Doctoral Dissertation. Faculty of Virginia Polytechnic Institute and State University.
4.
Kabiesz i in. 2011 – Kabiesz, J., Makówka, J. i Patyńska, R. 2011. Ocena innowacyjności technologii zagospodarowania odpadów górnictwa węgla kamiennego metodą AHP (Analytic Hierarchy Process). http://foresight-ogwk.pl/uploa..., dostêp 2013.10.07.
5.
Kasiński i in. 2006 – Kasiński, J., Mazurek, S. i Piwocki, M., 2006. Waloryzacja i ranking złóż węgla brunatnego w Polsce, Prace Państwowego Instytutu Geologicznego Nr CLXXXVII, Warszawa.
6.
Kasztelewicz, Z. i Ptak, M. 2009. Wybrane problemy zabezpieczenia złóż węgla brunatnego w Polsce dla odkrywkowej działalności górniczej. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal t. 12, z. 2/2, s. 263–275.
7.
Kasztelewicz i in. 2011 – Kasztelewicz, Z., Sypniowski, S. i Zajączkowski, M. 2011. Określenie możliwości zagospodarowania lubuskich złóż węgla brunatnego. Górnictwo i Geoinżynieria z. 3, s. 133–144.
8.
Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 przyjęta Uchwałą Nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011r., M.P. z 2012 r., poz. 252.
9.
Kozłowski i in. 2008 – Kozłowski, Z., Nowak, J., Kasiński, J., Kudełko, J., Sobociński, J. i Uberman, R. 2008. Techniczno-ekonomiczny ranking zagospodarowania złóż węgla brunatnego w aspekcie założeń polityki energetycznej Polski. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
10.
Malewski i in. 2008 – Malewski, J., Blachowski, J., Kaźmierczak, U. i Kucharska, M. 2008. Środowiskowe i społeczne uwarunkowania eksploatacji złoża węgla brunatnego Legnica. Redakcja „Górnictwa Odkrywkowego”, Wrocław.
11.
Ministerstwo Gospodarki, 2009. Polityka energetycznej Polski do 2030 roku przyjęta uchwałą nr 202/2009 Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2009 r., M.P. z 2009 r., poz. 11.
12.
Ministerstwo Gospodarki, 2012. Informacja na temat realizacji Polityki energetycznej Polski do 2030 roku w 2011 roku. Warszawa.
13.
Naworyta,W. i Chodak,M. 2010. Analiza możliwości zagospodarowania złóż węgla brunatnego w rejonie Gubina ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań lokalnych (przyrodniczych, społecznych, kulturowych). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego Nr 138. Seria Inżynieria Nr 17, s. 45–54.
14.
Nieć, M. i Radwanek-Bąk, B. 2011. Propozycja ustawowej ochrony niezagospodarowanych złóż kopalin. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Vol. 7, s. 12–17.
15.
Państwowy Instytut Geologiczny, 2013. Centralna Baza Danych Geologicznych, Złoża kopalin (shp), http://web3.pgi.gov.pl/dwm/Dow..., dostêp 2013.08.30.
16.
Polska Akademia Nauk, 1982. Ekspertyza kompleksowego wykorzystania i zagospodarowania obszarów wydobycia węgla brunatnego w Polsce. Komitet Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN, Kraków.
17.
Ptak, M. 2011. Metoda oceny możliwości prowadzenia odkrywkowej działalności górniczej oddziałującej na obszary Natura 2000. Rozprawa doktorska, AGH, Kraków.
18.
Radwanek-Bąk, B. 2005. The concept of multi-criteria mineral resources protection. Environ Geol. Vol. 52, s. 137–145.
19.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz.U. z 2003 r. Nr 164, poz. 1587).
20.
Saaty, T. 1977. A scaling method for priorities in hierarchical structures. J. Math. Psychology 15, s. 234–281.
21.
Saaty, L.T. 1987. The analytic hierarchy process – what it is and how it is used. Mathematical Modelling, Elsevier Vol. 9, 3–5, s. 161–176.
22.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kunice przyjęte uchwałą nr VIII/38/03 z dnia 27 czerwca 2003 r.
23.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Legnicy przyjęte uchwałą nr XXX/264/08 Rady Miejskiej Legnicy z dnia 27 października 2008 r.
24.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Lubina przyjęte uchwałą nr XXXII/241/12 Rady Miejskiej w Lubinie z dnia 18 grudnia 2012 r.
25.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Lubin przyjęte uchwałą Rady Gminy z dnia 30 marca 2009 r.
26.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Miłkowice przyjęte uchwałą nr XLIV/259/2014 Rady Gminy Miłkowice z dnia 10 stycznia 2014 r.
27.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Prochowice przyjęte uchwałą nr XXXII/164/2009 Rady Miasta i Gminy Prochowice z dnia 27 lutego 2009 r.
28.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ruja przyjęte uchwałą nr XIV/81/2012 Rady Gminy Ruja z dnia 27.III.2012 r.
29.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Ścinawa przyjęte uchwałą nr LXXI/331/2009 Rady Miejskiej w Ścinawie z dnia 24 września 2009 r.
30.
Uberman, R. i Naworyta, W. 2012. Eksploatacja złóż wêgla brunatnego w warunkach ograniczeń przestrzennych i ekologicznych, studium przypadku złoże Gubin. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal t. 15, z. 4, s. 29–41.
31.
Uberman, R., 2011. Waloryzacja złóż węgla brunatnego dla prawnej ich ochrony. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal t. 14, z. 2, s. 415–425.
32.
Uberman, R. i Ostręga, A. 2008. Wykorzystanie metody Analitycznego Procesu Hierarchicznego dla waloryzacji polskich złóż węgla brunatnego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management t. 24, z. 2/4, Kraków.
33.
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz.U.2003.80.717.
34.
WBPP 1980. Uwarunkowania budowy kopalni węgla brunatnego na złożu Legnica wynikające z założeń przestrzennego rozwoju województwa legnickiego. Legnica.
| eISSN: | 2299-2324 |
| ISSN: | 0860-0953 |
We process personal data collected when visiting the website. The function of obtaining information about users and their behavior is carried out by voluntarily entered information in forms and saving cookies in end devices. Data, including cookies, are used to provide services, improve the user experience and to analyze the traffic in accordance with the Privacy policy. Data are also collected and processed by Google Analytics tool (more).
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
