The influence of sedimentation and diagenetic processes on economic significance of the Cergowa sandstones from 'Lipowica II-1' deposit
Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 2009;25(3):332-342
KEYWORDS
ABSTRACT
The paper characterises the Lower Oligocene Cergowa sandstones, which form a lenticular lithosome within the Menilite Formation. The lithosome of the Cergowa sandstones classified as lithic wacke, represents sediments of a deep marine turbidite fan. Sedimentation and diagenetic processes had an essential influence on excellent physical parameters of this rock. A high hardness and resistance of the Cergowa sandstones is a result of thorough cementation with carbonate cement of grains corroded prior to lithification. A preliminary interpretation of two lithofacies, namely sandstone and sandstone interbedded with shale, mined in the 'Lipowica II-1'deposit near Dukla, is presented in terms of the turbidite fan model. The author suggests that thick-bedded sandstones may represent mid-fan channel infills, while shale with sandstone interbeds may be an equivalent of facies deposited beyond the fan channels. It is suggested that sedimentological analysis, in this case based on the turbidite fan model, may be helpful in forecasting the occurrence zones of sandstones that possess the characteristics desired by the industrial minerals sector.
METADATA IN OTHER LANGUAGES:
Polish
Wpływ procesów sedymentacyjnych i diagenetycznych na przydatność gospodarczą piaskowców cergowskich ze złoża 'Lipowica II-1'
Karpaty zewnętrzne, kruszywa łamane, piaskowce cergowskie, sedymentacja, diageneza
W artykule scharakteryzowano dolnooligoceńskie piaskowce cergowskie, tworzące soczewę wśród warstw menilitowych. Litosom piaskowców cergowskich, sklasyfikowanych jako waki lityczne, reprezentuje osady głębokomorskiego stożka turbidytowego. Procesy sedymentacyjne i diagenetyczne wywarły zasadniczy wpływ na doskonałe parametry fizyczno-mechaniczne tych piaskowców. Wysoka twardość i odporność piaskowców cergowskich to efekt silnej cementacji spoiwem węglanowym ziaren, których powierzchnia uległa korozji przed zlityfikowaniem osadu. W kategoriach asocjacji facji turbidytowego stożka podmorskiego dokonano próby wstępnej interpretacji dwóch odmian litofacjalnych: piaskowcowej i łupkowo-piaskowcowej eksploatowanych w złożu 'Lipowica II-1' koło Dukli. Autorka sugeruje, że piaskowce gruboławicowe mogą reprezentować osady kanałowe stożka środkowego, natomiast łupki z przeławiceniami piaskowców mogą być odpowiednikiem facji pozakanałowych. Analiza sedymentologiczna, opierając się w tym przypadku na modelu turbidytowego stożka głębokomorskiego, może być pomocna w prognozowaniu stref występowania piaskowców o cechach pożądanych przez kopalnictwo surowców skalnych.
REFERENCES (11)
1.
Bromowicz J., Gucik S., Magiera J. i in. 1976 - Piaskowce karpackie, ich znaczenie surowcowe i perspektywy wykorzystania. Zeszyty Naukowe Akademii Górniczo-Hutniczej, Geologia t. 2, z. 2, 1-91.
2.
Cieszkowski M., Ślączka A., Zuchiewicz W., 1990 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1:50000, arkusz Jaśliska. Państwowy Instytut Geologiczny.
3.
Górecki J., Szwed E., 2004 - Dokumentowanie geologiczne zagospodarowanych złóż kamieni budowlanych i drogowych na przykładzie złoża piaskowców w Lipowicy k. Dukli. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, nr. 108, 99-106.
4.
Książkiewicz M. (red.), 1962 - Atlas geologiczny Polski. Zagadnienia stratygraficzno-facjalne. Kreda i starszy trzeciorzęd w polskich Karpatach zewnętrznych. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, z. 13.
5.
Nieć M., Górecki J., Szwed E., 2003 - Dokumentacja geologiczna w kat. C1 złoża piaskowców cergowskich "Lipowica II-1" (niepubl.), 1-28.
6.
Peszat C., 1984 - Zmienność składu petrograficzno-mineralnego piaskowców cergowskich na tle warunków ich depozycji i przemian diagenetycznych. Biuletyn Instytutu Geologicznego 346, t. 24, 207-234.
7.
Ślączka A., 1971 -Geologia jednostki dukielskiej. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, vol. 63, 1-77.
8.
Ślączka A., Unrug R., 1976 - Trends of textural and structural variation in turbidite sandstones: the Cergowa sandstone (oligicene, outer Carpathians). Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, vol. 46, 55-75.
9.
Ślączka A., 1977 - Uwagi o budowie geologicznej Ziemi Krośnieńskiej. Jednostka Dukielska. Przewodnik XLIX Zjazdu PTG, Krosno, 22-25 września, Wydawnictwo Geologiczne, 13-30.
10.
Teisseyre H., 1932 - Zarys budowy geologicznej Karpat Dukielskich. Sprawozdania Polskiego Instytutu Geologicznego t. 7, z. 2, 319-336.
11.
Warchołowska-Pazdrowa O., 1929 - Budowa geologiczna okolic Dukli i Żmigrodu. Kosmos, r. 56, 3-4, 72-86.
Share
RELATED ARTICLE
| eISSN: | 2299-2324 |
| ISSN: | 0860-0953 |
We process personal data collected when visiting the website. The function of obtaining information about users and their behavior is carried out by voluntarily entered information in forms and saving cookies in end devices. Data, including cookies, are used to provide services, improve the user experience and to analyze the traffic in accordance with the Privacy policy. Data are also collected and processed by Google Analytics tool (more).
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
