Model rachunku kosztów wydobycia i przeróbki węgla kamiennego

koszty wydobycia, koszty przeróbki, model rachunku kosztów, stanowisko kosztów

Optymalizacja działalności kopalń, w tym również zakładów przeróbczych, z punktu widzenia kryteriów finansowych jest w warunkach gospodarki rynkowej koniecznością. Takim uniwersalnym kryterium finansowym dla wszystkich jednostek gospodarczych jest zysk. Jednym z istotnych elementów wpływających na wielkość zysku są koszty pozyskania węgla (sortymentów handlowych). Górnictwo węgla kamiennego charakteryzuje się specyficznymi warunkami działalności produkcyjnej i procesem technologicznym, które determinowane są między innymi: dużą zmiennością warunków geologiczno-górniczych i przemieszczaniem się miejsca wydobycia węgla oraz wysokim stopniem zależności od warunków technicznych. W pracy przyjęto koncepcję rachunku ciągnionego, którego graficznym obrazem jest syntetyczny model blokowy. W pracy przyjęto koncepcję rachunku ciągnionego, którego graficznym obrazem jest systetyczny model blokowy. Powoduje to rozdzielenie kosztów na bloki technologiczne wydobycia i przeróbki węgla kamiennego. Model ujmuje całość procesu wydobycia węgla kamiennego w dwóch układach przestrzennych: - układ pionowy, który proces produkcyjny dzieli na dwie strefy przestrzenne: produkcja dołowa i produkcja powierzchniowa; - układ poziomy, który proces produkcyjny dzieli na trzy strefy przestrzenne, a to: procesy przygotowawcze, produkcja zasadnicza, działania zabezpieczające proces produkcyjny. W przypadku przeróbki węgla kamiennego model uwzględnia wszystkie możliwe warianty przeróbki węgla a mianowicie przeróbkę: - klas grubych - wielkość ziarn powyżej 120(200) mm, - klas średnich - wielkość ziarn od 10(20) do 120(200) mm, - klas miałowych - wielkość ziarn od 0,5 do 12(20) mm, - klas najdrobniejszych - wielkość ziarn poniżej 0,5 mm, - produktów pośrednich (przerostów), - produktów niewzbogaconych. Procesy przeróbcze podzielono według układu poziomego dekretującego koszty na cztery rejony przestrzenne: - przygotowanie procesu - cztery stanowiska powstawania kosztów, - operacje główne - sześć stanowisk powstawania kosztów, - operacje pomocnicze - pięć stanowisk powstawania kosztów, - operacje uzupełniające - sześć stanowisk powstawania kosztów.