Medical-mineral waters of Iwonicz Zdrój in focus of the hydrochemical indicators research
1
Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH, Kraków
Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 2005;21(2):49-67
KEYWORDS
ABSTRACT
Mineral waters of Iwonicz Zdrój are connected with the second and the third Ievel of Ciężkowice sandstones of Śląsk unit. These are Cl-HCO3-Na and HCO3-CI-Na type acid carbon waters containing such specific components like iodide and bromide. In the paper hydrochemical indicators used for saline waters characterization have been presented and their value has been analysed in comparison to sea water and to waters of closed geological formation. The value of indicators chloro-bromide CI/Br < 300 and sulfatation indicator [...] prove the co-existence of mineral waters of Iwonicz and bitumin deposits. While the other indicators based on the ion content: Na+, Ca2+, Mg2+, CI- and HCO3- speak about supplying water intakes from active zone of water exchange. On the basis of the comparison of ion ratio value in eight water intakes it has been stated that aIong with mineralization growth there is an increase in the [...] value indicator, and a decrease in the [...] value indicator. The changes in chemism that have been observed during the last few years concern mainly the content of chloride ions. Water freshening refers particularly to waters of lower mineralization. And the increase of CO2 content, beneficial from the balneological point of view, may be the cause of change in the pH value.
METADATA IN OTHER LANGUAGES:
Polish
Mineralne wody lecznicze Iwonicza Zdroju w świetle badań wskaźników hydrochemicznych
Iwonicz Zdrój, wody mineralne, wody chlorkowe, wskaźniki hydrochemiczne, chemizm wód
Wody mineralne Iwonicza Zdroju związane są z II i III poziomem piaskowców ciężkowickich jednostki śląskiej. Są to wody kwasowęglowe typu Cl-HC03-Na i typu HC03-CI-Na, zawierające między innymi takie składniki swoiste, jak jodki i bromki. W artykule przedstawiono wskaźniki hydrochemiczne wykorzystywane przy charakterystyce wód zasolonych i analizowano ich wartości w porównaniu do wody morskiej i wód zamkniętych struktur geologicznych. Wartości wskaźnika chlorkowo-bromkowego Cl/Br < 300 i wskaźnika siarczanowości [...] świadczą o współwystępowaniu wód mineralnych Iwonicza za złożami bituminów. Natomiast inne wskaźniki oparte na zawartości jonów: Na+, Ca2+, Mg2+, Cl- i HCO3- świadczą o zasilaniu ujęć z aktywnej strefy wymiany wody. Na podstawie porównania wartości stosunków jonowych w wodach ośmiu ujęć stwierdzono, że wraz z mineralizacją rośnie wartość wskaźnika [...], maleje natomiast wartość wskaźnika [...]. Zmiany chemizmu obserwowane na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat dotyczą przede wszystkim zawartości jonów chlorkowych. Wysładzanie się wód dotyczy szczególnie wód o niższej mineralizacji. Korzystny z punktu widzenia balneologicznego wzrost zawartości CO2 może być przyczyną zmiany wartości pH.
REFERENCES (20)
1.
Chowaniec J., 1991 — Budowa geologiczna Polski T. VII, Hydrogeologia. Warszawa, Wyd. Geol.
2.
Collins A.G., 1975 — Geochemistry of oil-field waters. Devel. in Petroleum Sc No 1, Elsevier Sc.Publ.Comp.
3.
Edmunds W.M., 1996 — Bromine geochemistry of British groundwaters. Mineralogical Magazine v. 60, s. 275—284.
4.
Folk R.L., Land L.S.,1975 — Mg/Ca ratio and salinity: Two controls over crystallization of dolomite. The American Association of Petroleum Geologists Bulletin v. 59, no 1, s. 60—68.
5.
Fontes J.Ch., Matray J.M., 1993—Geochemistry and origin of formation brines from the Paris Basin, France 1.Brines associates with Triassic salts. Chemical Geology 109, s. 149—175.
6.
Lewkiewicz-Małysa A., Roszczynialska K., 2004 — Badania chemizmu wód mineralnych z obszaru mnależącego do uzdrowiska Iwonicz (niepublik.).
8.
Matray J.M., Fontes J.C., 1990—Origin of the oil-field brines in the Paris basin. Geology v. 18, s. 501—504.
9.
Paczyński B., Płochniewski Z., 1996 — Wody mineralne i lecznicze Polski. Warszawa, Państwowy Instytut Geologiczny.
11.
Poprawa D., 1970 — Hydrogeologia przedpola fałdów dukielskich między Osławą a Wetliną (ze szczególnym uwzględnieniem wód zmineralizowanych). Arch. OK. Państ. Inst. Geol., Kraków.
12.
Porowski A.,2001 — Charakterystyka czasoprzestrzennej zmienności chemizmu wód zmineralizowanych antykliny iwonickiej. Przegląd Geologiczny 49, s. 317—325.
13.
Rosenthal E., 1988 — Hydrochemistry of groundwater at unique outlets of the Bet Shean-Harod Multiple-Aquifer System, Israel. Journal of Hydrology 97, s. 75—87.
14.
Sziszkina O.W., 1972 — Geochimija morskich i okeamiczeskich ilowych wod. Moskwa, Izd. Nauka.
15.
Uliasz A., Mackoś W., 2003—Ujęcia wód leczniczych w aspekcie budowy geologicznej antykliny Iwonicza Zdroju-Rymanowa Zdroju. Rocznik Rymanowa Zdroju t. VIII, s. 40—43.
16.
Vengosh A., Rosenthal E.,1994 — Saline groundwater in Israel: its bearing on the water crisis in the country. Journal of Hydrology 156, s. 389—430.
17.
Wdowiarz S., Zubrzycki A., Frysztak-Wołkowska A., 1991 — Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000, ark. Rymanów. Warszawa, Państwowy Instytut Geologiczny.
18.
Wittrup M.B., Kyser T.K., 1990—The petrogenesis of brines in devonian potash deposits of Western Canada. Chemical Geology v. 82, s.103-128.
19.
White D.E., 1957 — Magmatic, connate and metamorphic waters. Geolog. Soc.Am. Bull 68, s. 1659—1665.
20.
White D.E., Hem J.D., Warning G.A., 1963 — Tabulation and discussion of chemical analyses many previously unpublished, representing subsurface waters from many geologic environments with descriptions of the sources of the water. Geological Survey Professional Paper 440-F.
Share
RELATED ARTICLE
| eISSN: | 2299-2324 |
| ISSN: | 0860-0953 |
We process personal data collected when visiting the website. The function of obtaining information about users and their behavior is carried out by voluntarily entered information in forms and saving cookies in end devices. Data, including cookies, are used to provide services, improve the user experience and to analyze the traffic in accordance with the Privacy policy. Data are also collected and processed by Google Analytics tool (more).
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
