Mineral waters of Rymanów Zdrój - interrelations among chemical components during the last ten years
Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 2006;22(1):51-71
KEYWORDS
ABSTRACT
In the region of Rymanów Zdrój lowly-mineralized, medium-mineralized and highly-mineralized waters occur. They have been made accessible both at their natural outflows (springs) and by bore-holes. Lowly--mineralized and medium-mineralized waters are of HCO3-Ca and HCO3-Ca-Mg type while highly mineralized waters are of HCO3-Cl-Na and Cl-HCO3-Na type. These are acid carbon and oxalate waters containing such during the last ten years for eleven water intakes, the proportion among the ions has been calculated and ions interrelations and variability during the examined period of time have been compared. Hydrochemical indicators used for saline water characterization have been presented in this article and their value has been analyzed in comparison to the sea water. The values of the chloro-bromide indicator and sulfatation indicator prove the co-existence of mineral waters and bitumin deposits. The content of: Na+, Ca2+, Mg2+, Cl– and HCO3– as well as the proportions between these components and the chloride content are the same as those of the regular hydrological cycle. Lowly-mineralized waters differ in the range of indicators value: [...] and above all they differ in the already mentioned: [...]. Changes of mineralization manifesting mainly by the reduction in the content of the main chloride component, observed during the last ten years, refer to the natural outflows of highly-mineralized waters. From the balneological point of view the reduction in the content of the specific components, observed mainly in the intakes of highly-mineralized waters natural outflows as well, seems to be unfavourable.
METADATA IN OTHER LANGUAGES:
Polish
Wody mineralne Rymanowa Zdroju - zależności między składnikami chemicznymi w okresie ostatnich dziesięciu lat
wody mineralne, wody chlorkowe, wskaźniki hydrochemiczne, chemizm wód, Rymanów-Zdrój
W rejonie Rymanowa Zdroju występują wody nisko-, średnio- wysokozmineralizowane, które udostępniono zarówno w ich naturalnych wypływach (źródłach), jak i za pomocą odwiertów. Wody słabo- i średniozmineralizowane są typu HCO3-Ca i HCO3-Ca-Mg, natomiast wody wysokozmineralizowane typu HCO3-Cl-Na i Cl-HCO3-Na. Są to wody kwasowęglowe i szczawy zawierające takie składniki swoiste, jak jod, brom, fluor i kwas metaborowy. Na podstawie analiz chemicznych wykonywanych w ciągu ostatnich dziesięciu lat dla jedenastu ujęć policzono proporcje między jonami i porównywano ich wzajemne zależności oraz zmienność w badanym przedziale czasowym. W artykule przedstawiono wskaźniki hydrochemiczne wykorzystywane przy charakterystyce wód zasolonych i analizowano ich wartości w porównaniu do wody morskiej. Wartości wskaźnika chlorkowo-bromkowego i wskaźnika siarczanowości świadczą o związku wód mineralnych ze złożami bituminów. Zawartość Na+, Ca2+, Mg2+, HCO3– i proporcje między tymi składnikami a zawartością chlorków są takie jak dla wód zwykłego obiegu hydrologicznego. Wody niskozmineralizowane różnią się zakresami wartości wskaźników: [...] a przede wszystkim wspomnianymi już wcześniej: [...]. Zmiany mineralizacji objawiające się przede wszystkim obniżeniem zawartości głównego składnika chlorków obserwowane na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat dotyczą ujęć naturalnych wypływów wód wysokozmineralizowanych. Niekorzystne z punktu widzenia balneologicznego jest też obniżenie zawartości składników swoistych, które także obserwuje się głównie w ujęciach naturalnych wypływów wód wysokozmineralizowanych.
REFERENCES (26)
1.
Bojarski L.,1969 - Zastosowanie klasyfikacji hydrochemicznej przy poszukiwaniach naftowych. Przegląd Geologiczny nr 3.
2.
Chowaniec J., Witek K., 2004-Problemy ochrony wód leczniczych w Rymanowie Zdroju. Prace Naukowe PIG nr 60, 90-92.
3.
Chowaniec J., 1991 - Budowa Geologiczna Polski T.VII, Hydrogeologia. Warszawa, Wyd. Geologiczne.
4.
Collins A.G., 1975-Geochemistry of Oil-field Waters. Devel. in Petroleum Sc No 1, Elsevier Sc.Publ.Comp.
5.
Edmunds W.M., 1996 - Bromine Geochemistry of British Groundwaters. Mineralogical Magazine vol. 60, s. 275-284.
6.
Edmunds W.M., Robins N.S. and Shand P., 1998 -The saline waters of Llandrindod and Builth, Central Wales. Journal of the Geological Society, London, Vol. 155, pp. 627-637.
7.
Folk R.L., Land L.S., 1975 - Mg/Ca Ratio and Salinity: Two Controls over Crystallization of Dolomite. The American Association of Petroleum Geologists Bulletin Vol. 59, no 1, s. 60-68.
8.
Fontes J.Ch., Matray J.M., 1993-Geochemistry and origin of formation brines from the Paris Basin, France 1.Brines associates with Triassic salts. Chemical Geology, 109, s. 149-175.
9.
Gimenez E., Morell I., 1991 - Consideraciones sobre la utilizacion de iones minoritarios en la caracterizacion de la intrusion marina. III SIAGA Cordoba Spain, 401-412.
10.
Lewkiewicz-Małysa A., Roszczynialska K., 2005 - Badania chemizmu wód mineralnych z obszaru należącego do uzdrowiska Rymanów. Praca niepublik.
12.
Martos F.,S., Pulido-Bosh A., Molina-Sanches L., Vallejos-Izquierdo A., 2002-Identification of the origin of salinization in groundwater using minor ions (Lower Andarax, Sutheast Spain) The Science of the Total Environment 297, 43-58.
13.
Matray J-M, Fontes J-C, 1990-Origin of the oil-field brines in the Paris basin. Geology Vol. 18, s. 501-504.
14.
Paczyński B., Płochniewski Z., 1996 - Wody mineralne i lecznicze Polski. Warszawa, Państwowy Instytut Geologiczny.
16.
Poprawa D., 1970 - Hydrogeologia przedpola fałdów dukielskich między Osławą a Wetliną (ze szczególnym uwzględnieniem wód zmineralizowanych). Arch. OK. Państ. Inst. Geol., Kraków.
17.
Rosenthal E., 1988 - Hydrochemistry of Groundwater at Unique Outlets of the Bet Shean-Harod Multiple-Aquifer System, Israel. Journal of Hydrology, 97, s. 75-87.
18.
Sziszkina O.W., 1972 - Geochimija morskich i okeamiczeskich ilowych wod. Moskwa, Izd. Nauka.
19.
Uliasz A., Mackoś W., 2003-Ujęcia wód leczniczych w aspekcie budowy geologicznej antykliny Iwonicza Zdroju-Rymanowa Zdroju. Rocznik Rymanowa Zdroju t. VIII, s. 40-43.
20.
Vengosh A., Rosenthal E., 1994-Saline groundwater in Israel: its bearing on the water crisis in the country. Journal of Hydrology 156, s. 389-430.
21.
Wdowiarz S., Zubrzycki A., Frysztak -Wołkowska A., 1988 - Szczegółowa mapa geologicznej Polski w skali 1:50 000 ark. Rymanów. Warszawa, Państwowy Instytut Geologiczny.
22.
Wdowiarz S., Zubrzycki A., Frysztak -Wołkowska A., 1991 - Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000 ark. Rymanów. Warszawa, Państwowy Instytut Geologiczny.
23.
Wittrup M.B., Kyser T.K., 1990 - The Petrogenesis of Brines in Devonian Potash Deposits of Western Canada. Chemical Geology Vol. 82, s. 103-128.
24.
White D.E., 1957 - Magmatic, connate and metamorphic waters. Geolog. Soc.Am. Bull, 68, s. 1659-1665.
25.
White D.E., Hem J.D., Warning G.A., 1963 - Tabulation and discussion of chemical analyses many previously unpublished, representing subsurface waters from many geologic environments with descriptions of the sources of the water, Geological Survey Professional Paper 440- F.
26.
Winid B., Lewkiewicz -Małysa A., 2005 - Mineralne wody lecznicze Iwonicza Zdroju w świetle badań wskaźników hydrochemicznych. Gos. Sur. Min. T. 21, z. 2, s. 49-67.
Share
RELATED ARTICLE
| eISSN: | 2299-2324 |
| ISSN: | 0860-0953 |
We process personal data collected when visiting the website. The function of obtaining information about users and their behavior is carried out by voluntarily entered information in forms and saving cookies in end devices. Data, including cookies, are used to provide services, improve the user experience and to analyze the traffic in accordance with the Privacy policy. Data are also collected and processed by Google Analytics tool (more).
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
