Geologiczne uwarunkowania eksploatacji siarki metodą podziemnego wytapiania

eksploatacja otworowa, złoże siarki, warunki geologiczno-górnicze eksploatacji

Polskie złoża siarki rodzimej obecnie eksploatowane są metodą podziemnego wytapiania. Charakteryzują się dość skomplikowaną budową wewnętrzną, będącą wynikiem formujących je procesów geologicznych. Przy stosowaniu metody podziemnego wytapiania szczególnie ważne jest jak najbardziej szczegółowe rozpoznanie cech geologicznych i hydrogeologicznych złoża, mających istotny wpływ na wyniki prowadzonej eksploatacji. Znajomość tych cech jest ważna dla sformułowania zasad kontroli przebiegu eksploatacji, w celu uzyskania jak najlepszego odzysku siarki przy jak najmniejszym zużyciu wody oraz dla obniżenia kosztów prowadzonej eksploatacji. Wskaźnik wykorzystania zasobów i zużycie gorącej wody na tonę siarki to główne kryteria efektywności wydobycia. Zależą one od następujących cech wykształcenia serii złożowej: porowatości i przepuszczalności skał tworzących złoże, zawartości, rodzaju i sposobu występowania siarki oraz od rozmieszczenia w przestrzeni złoża skał o zróżnicowanych tych cechach. Złoża siarki rodzimej charakteryzują się dużą lokalną i kierunkową zmiennością budowy wewnętrznej oraz parametrów hydrogeologicznych. Sprawia to, że proces topienia jest nieregularny, to znaczy ułatwiony jest przepływ gorącej wody i stopionej siarki w określonych, uprzywilejowanych kierunkach. W efekcie, kształt i rozmieszczenie oraz forma eksploatowanych części złoża są bardzo zmienne. Pełna informacja o złożu jest niezbędna do prawidłowego zrozumienia i przewidywania procesów zachodzących w złożu w czasie prowadzenia podziemnego wytapiania siarki, prognozowania jego skutków oraz sterowania przebiegiem eksploatacji. Uzyskuje się ją na podstawie opisu litologicznego próbek rdzeniowych z odwiertów, geofizycznej rejestracji w otworach wiertniczych oraz powierzchniowych badań sejsmicznych.