Influence of waste from ferroalloy production on the color and properties of clinker ceramics

surowce odpadowe, MnSi, pomiary barwy, system przestrzenny CIEL*a*b*, system przestrzenny CIEL*C*h°

W pracy przedstawiono badania zrealizowane w ramach projektu I osi priorytetowej gospodarki wiedzy regionalnego programu operacyjnego województwa małopolskiego na lata 2014–2020, pt.: „Opracowanie technologii produkcji pigmentu do barwienia ceramiki czerwonej z wykorzystaniem odpadu MnSi powstającego przy produkcji żelazostopów o numerze umowy RPMP.01.02.01-12-0497/17-00”. Na podstawie badań składu fazowego metodą dyfrakcji promieniowania rentgenowskiego XRD, wytrzymałości na ściskanie, nasiąkliwości wodnej i pomiarów barwy w przestrzeniach barw CIEL*a*b* i CIEL*C*h° wykazano, że istnieje możliwość wykorzystania odpadów MnSi zawierających duże ilości tlenków manganu, powstających w produkcji żelazostopów. Wykorzystane do badań odpady (pigmenty) w sposób istotny różniły się zawartością manganu i krzemu. Zastosowane dwie masy przemysłowe wykazywały natomiast różne zawartości SiO2. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że dodatek obu pigmentów nie zmienia składu fazowego, nie ma istotnego wpływu na właściwości użytkowe cegieł klinkierowych takie jak wytrzymałość na ściskanie (ok. 40 MPa) i nasiąkliwość wodna (< 7%), ale zmienia ich barwę. Barwa staje się przede wszystkim mniej nasycona, co widoczne jest przez zmniejszanie się parametru C*. Cegły tracą barwę pomarańczowo-czerwoną, stają się szare. Należy jednak zaznaczyć, że postrzeganie barwy i odczucia z nią związane zależą od indywidualnego odbiorcy. Wyniki badań zachęcają do wykorzystania odpadów MnSi w produkcji ceramiki budowlanej.