ZŁOMY MAGNEZJOWO-WĘGLOWYCH WYROBÓW OGNIOTRWAŁYCH JAKO WARTOŚCIOWY SUROWIEC WTÓRNY

wyroby ogniotrwałe, złomy magnezjowo-węglowe, surowiec wtórny

Potrzeba wykorzystania złomów magnezjowo-węglowych w przemyśle materiałów ogniotrwałych istnieje szczególnie w tych krajach, które nie dysponują zasobami kopalin grafitowych i magnezytowych. Należy do nich m. in. Polska, która nie ma złóż grafitu i jakichkolwiek perspektyw na ich odkrycie. Z kolei kopaliny magnezytowe, występujące na Dolnym Śląsku, reprezentują wyłącznie skrytokrystaliczną, zbitą odmianę. Ta zaś niekiedy nie nadaje się - co ma miejsce w przypadku magnezytów dolnośląskich - do produkcji zasadowych materiałów ogniotrwałych z uwagi na występowanie w niej zmiennej, najczęściej podwyższonej zawartości niepożądanej krzemionki. W artykule przedstawiono wyniki badań składu chemicznego i fazowego frakcji ziarnowych złomów magnezjowo-węglowych po rozdrobnieniu w kruszarkach przemysłowych. W badaniach posłużono się oznaczeniami składu chemicznego, rentgenowskimi i mikroskopowymi. Stwierdzono, że ze zmniejszaniem się rozmiarów ziaren wzrasta zawartość domieszek w postaci SiO₂, CaO, Fe₂O₃ i Al₂O₃ oraz maleje wartość stosunku C/S wskutek zmian składu fazowego. Przyczynę stanowią łatwo topliwe fazy krzemianowe odznaczające się łupliwością i kruchością pochodzące z popiołu grafitowego o dużej zawartości krzemionki oraz z klinkieru magnezjowego. Omówiono sposoby uzdatniania złomów na drodze eliminacji frakcji drobnoziarnistych. Podjęto też próby wykorzystania odsianych frakcji ziarnowych do przygotowywania mas do torkretowania. Przedstawiono wieloletnie doświadczenia firmy ArcelorMittal Kraków, Poland w zakresie wykorzystania złomów ogniotrwałych.