Mineral phases of carbonate Triassic rocks of the Chorzów area
 
More details
Hide details
 
Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 2012;28(3):71-91
 
KEYWORDS
ABSTRACT
This article presents the results of research on carbonate rock samples taken from Triassic sediments of the northern area of Chorzów City. The aim of the research was to identify the mineral phases of these rocks, especially carbonate phases. The rocks from the roof part of the Bundsandstein profile and floor part of the Muschelkalk profile - Gogolin Beds - are typical sediments from the northern part of Chorzów City. These rocks were mined in the XIX century and the beginning of the XX century. The article also presents the results of research on samples of carbonate rocks taken from investigated strata. It provides a Petrographic description, the results of microscopic analysis executed in polarized, transmitted light, X-ray analysis, and microprobe measurements using a scanning microscope. The results of these analyses showed that dolomites dominate in the Bunsandstein strata. Dolomites (The sampled rocks?) are composed mainly of dolomite, but sparry calcite was also identified. Moreover, quartz, clay minerals, muscovite and iron minerals were observed in the Bundsandstein rocks. The Muschelkalk sedimentsare mainly represented by limestone. In some areas, conglomerates were also found. The conglomerates are composed of carbonate rock boulders connected by carbonate cement. Two generations of calcite were observed while investigating the limestone. The first generation calcite is micritic, and the second generation calcite forms sparry crystals different in size and shape. In some areas of the sparry calcite it is possible to observe perfect rhobohedral cleavage. Moreover, dolomite, rhodohrosite, and noncarbonate minerals like quartz, muscovite, and clay minerals were identified. The results of microscopic analysis also showed that the limestone is different in texture. The limestone presents the following textures: biomorphic, detrical, sparry, microsparry and micritic.
METADATA IN OTHER LANGUAGES:
Polish
Fazy mineralne w triasowych skałach węglanowych rejonu Chorzowa
Chorzów, pstry piaskowiec, wapień muszlowy, warstwy gogolińskie, skała węglanowa, wapień, dolomit
W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań próbek skał węglanowych pobranych z utworów triasowych w rejonie północnej części Chorzowa. Przedmiotem badań była identyfikacja faz mineralnych, obecnych w tych skałach, szczególnie faz węglanowych. W północnej części Chorzowa występują utwory triasowe reprezentowane przez skały stropowej części profilu pstrego piaskowca oraz spągowej części profilu utworów wapienia muszlowego - warstw gogolińskich. Utwory te eksploatowane były w XIX i pierwszej połowie XX wieku. W artykule przedstawiono wyniki analiz próbek skał węglanowych, pobranych z tych warstw. Wykonano ich opis petrograficzny, badania mikroskopowe w świetle przechodzącym, analizy dyfraktometryczne oraz badania składu chemicznego w mikroobszarach z wykorzystaniem mikroskopu skaningowego. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że w utworach pstrego piaskowca dominują dolomity. W składzie mineralnym tych skał, poza dolomitem, stwierdzono obecność sparytowego kalcytu, ponadto zidentyfikowano również kwarc, minerały ilaste, muskowit oraz związki żelaza. Utwory wapienia muszlowego to głównie wapienie, a także zlepieńce otoczaków wapiennych scementowane spoiwem węglanowym. W składzie mineralnym tych skał dominuje kalcyt dwóch generacji. Kalcyt pierwszej generacji tworzy ziarna mikrytowe, natomiast kalcyt drugiej generacji występuje w postaci ziaren sparytowych, zróżnicowanych pod względem wielkości i kształtu. Miejscami w ziarnach sparytowych można zaobserwować doskonałą łupliwość romboedryczną. Ponadto w skałach zidentyfikowano również dolomit, a z minerałów niewęglanowych - kwarc, muskowit oraz minerały ilaste. Badania mikroskopowe wykazały zróżnicowanie struktur próbek wapieni od biomorficznej, przez organodetrytyczną, sparytową, mikrosparytową do mikrytowej.
 
REFERENCES (12)
1.
Bodzioch A., 1990 - International workshop field seminar the Muschelkalk- sedimentary environment, facies and diagenesis. Kraków-Opole, s. 9-11.
 
2.
Bodzioch A., 1998 -Materiały XXXII Sympozjum Speleologicznego. Kamień Śląski, 23-25.10.1998 r., s. 6-7.
 
3.
Davis K. J., Dove P. M., De Yoreo J. J., 2000 - The role of Mg2+ as an impurity in calcite growth. Science, vol. 290.
 
4.
Deleuze M., Brantley S. L., 1997 - Inhibition of calcite crystal growth by Mg2+ at 100°C and 100 bars: Influence of growth regime. Geochim. et Cosmochim. Acta, vol. 61, s. 1475-1485.
 
5.
Encyklopedia Chorzowa. Praca zbiorowa pod red. G. Grzegorka. Prasa i Książka, Katowice 2009.
 
6.
Nowak J., 2007 - Obiekty geoturystyczne Chorzowa. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria: Górnictwo, z. 280, Gliwice.
 
7.
Stanienda K., 2008 - Charakterystyka faz węglanowych w wapieniach triasowych warstw gogolińskich i górażdżańskich z Ligoty Dolnej, Góry Św. Anny i Gogolina. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria: Górnictwo, z. 285, s. 259-269.
 
8.
Stanienda K., 2011 - Przejawy dolomityzacji w wapieniach triasowych złoża "Tarnów Opolski". Monografia, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
 
9.
Szulc J., 1990 - International Workshop - Field Seminar The Muschelkalk - Sedimentary Environments, Facies and Diagenesis - Excursion Guidebook and Abstracts. Kraków-Opole, s. 1-32.
 
10.
Szulc J., 2000 - Middle Triassic evolution of the Northern Peri-Tethys area is influenced by early opening of the Tethys Ocean. Annales Societatis Geologorum Poloniae, vol. 70, s. 1-48.
 
11.
Wyczółkowski J., 1957 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski Arkusz Zabrze.
 
12.
"Ziemia" Dwutygodnik Krajoznawczy Ilustrowany Organ Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, rok XIII, nr 15-16, Warszawa, sierpień 1928, s. 240.
 
eISSN:2299-2324
ISSN:0860-0953
Journals System - logo
Scroll to top